Odbegla mlada (i protivtenkovski projektili)
Ante Tomić: Čudo u Poskokovoj Dragi, Rende

Počinje kao „Odbegla mlada“. Jedino što nema Ričarda Gira, tačnije onog novinara koji sve tekstove piše u pet do dvanaest. Kao ni zanosne Megi Karpenter, u tumačenju Džulije Roberts, koja šmugne kad se nađe s mladoženjom ispred oltara. Glavna junakinja humorističkog romana Anta Tomića pod naslovom „Čudo u Poskokovoj dragi“ zove se Lovorka i na zidu drži uramljenu sliku Mela Gibsona. Lovorka je namenjena „velikoj budži“: Goranu Kapulici, načelniku Županijske policijske uprave, ali se stvar komplikuje kada iz Poskokove Drage („Pa di je to, jebate?“), Krešo Poskok ponovo stigne u grad posle petanestak godina provedenih u divljem zavičaju. Počnite tako, sa Džulijom Roberts, ukoliko ste odlučili da i ove nedelje prepričate Tomićev roman na konto ovog instant stupca. Ukoliko je roman dotle predstavljao parodiju melodrame, napomenite da „Čudo u Poskokovoj Dragi“ od tog trenutka jeste satirični i društveni roman sa oružanim obračunom. (Inventar: poluautomatske i automatske puške, karabini, snajperi, protivavionski mitraljez, protivtenkovski projektil, pištolji, revolveri, bombe i noževi.) Kad smo već kod filma, Tomićeva knjiga pre svega predstavlja ubitačnu i burlesknu sliku života u udaljenom i zaboravljenom mestu: „Visoko u brdima je poskokova Draga. Teško biste je sami našli, skrivena je, zaštićena kao tvrđava...“ Gledali ste filmove o zabačenoj provinciji i avanturistima koji slučajno zakorače u nedođiju, smeštenu kraj poslednjeg druma. Na prvi pogled, učini se kao oaza, a onda se polako otkrije njen pravi lik. Dvospratnica Joze Poskoka, recimo, i njegova tri sina koji su jedini ostali u zavičaju, ne zaboravljajući „svoju vijekovima dugu odmetničku povijest“. „Bili su to ponosni, nepokorni ljudi, hajduci i šverceri što su maskiranim ovčijim kožama iskakali iz stada i kratkim, zakrivljenim noževima klali redom, turske poreznike, austrijske geometre, jugoslavenske žandare, milicajce i poštare.“ Duhovito, lako i brzo, Ante Tomić dovodi družinu u grad i sukobljava je sa relanošću. Sa kapitalizmom, tim dinamičnim društvom, kako objašnjava jedan barba, gde ništa nije di je prije bilo.

Mića Vujičić (Blic, 14. oktobar 2012.)